Hau ez da amaitu
Eva Ferreira errektorea buru zuen ekitaldia izan zen, eta aurreko edizioak eraki dituzten pertsonak bildu zituen, 40 urte bete baitituzte. Besteak beste parte hartu zuten, Ricardo Echeparek, 22 urtez Ikastaroetako zuzendaria izan zenak, Gregorio Monrealek, UPV/EHUko errektore izandakoa Uda Ikastaroak sortu zirenean, eta Rafael Pardok, 1990az geroztik BBVA Fundazioko zuzendari-laguntzaile pribatu nagusia denak.
Antoni Trillak pandemiaren ikasgaiak azaldu zituen baieztapen argi batetik abiatuta: "Hau ez da amaitu".
COVIDak A eta B planik gabe harrapatu gintuen. 1918ko gripeak baino eragin askoz ere txikiagoa zuen, baina 2020an inor ez zegoen prest. Ezta teorikoki prest egon beharko luketen AEB eta Britainia Handia ere.
Apaltasun ikasgai hori hasiera-hasieratik azpimarratu nahi izan zuen Antoni Trillak: "Inoiz ez da katastrofe suntsitzaile eta unibertsalik izan, modu horren bortitzean hasi dena" Osasun-sistema behartu zuen eta ZIUak kolapsoaren ertzean geratu ziren. Trillak azpimarratu duenez, langile falta izan zen "arazo nagusia", batez ere erizainena. "Gainerako guztia inprobisatu daiteke, baina osasun-langileak ez”.
Azpimarratu zuen bigarren ikasgaia talde-lana izan zen. "Benetako taldean lan egiteak zer esan nahi duen ikusi dugu. Denek elkar laguntzen zuten". Egoera horretan beste ikasgai bat aipatu zuen: "Talde medikoaren barruan ezagutzen ez genituen lidergoak onartu ditugu eta liderrak kolapsatuta ikusi ditugu. Itsasoa bare dagoenean nabigatzea oso erraza da, baina zakar dagoenean kapitain on bat behar duzu", esan zuen. Era berean, gogoratu zuen nola jarri zen martxan erabaki medikoen autonomia, batzuetan lanaldia 48 ordura egokitzen eta aldatzen zen. Langileen arteko elkartasuna nabarmena zen ospitaleetan.
Zientziaren ikasgaia
"Putzu honetatik zerbaitek aterako bagaitu, zientzia izango da. Zientzia bide konplexua da, baina zuzena. Jirabira asko ditu, baina mendi tontorrera eramaten zaitu. Askok erantzun errazak aukeratzen dituzte, eta askotan, zoritxarrez, okerrak izaten dira”.
16 hilabete geroago, Antoni Trillak ikasi dugunaren errepasoa egin zuen. Distantziak eta maskaren erabilera bezalako neurri batzuen eraginkortasuna ezagutzen dugu orain, badakigu aldaera berriek azkarrago kutsatzen dutela eta ezagutzen ditugu ekitaldi oso kutsatzaileen ondorioak, ikasturte amaierako jaiena adibidez. Baditugu tratamendu eraginkor batzuk, baditugu zalantzagarriagoak direnak, eta baditugu kaltegarriak direnak ere. Egun, osasun-administrazioak epe luzeko eta COVID iraunkorraren arazoari aurre egin behar dio, baina dagoeneko baditugu txerto seguru eta eraginkorrak. Ez dakigu immunitateak zenbat iraungo duen, ezta talde-immunitatera iritsiko garen ere. Badakigu, halaber, birusa egokitu egiten dela eta aldaera berriak kutsagarriagoak direla, eta, azpimarratzen zuen, badakigu ere nekatuta gaudela. Maila batean edo bestean, biztanleriaren eta osasun-langileen artean, oro har, neke pandemikoa dago.
Txertoak, garaipen aparta
Pandemia honetan kalkulu guztiak gainditu dira. Txerto bat lortzeko gutxienez bi urte behar zirela aipatzen zen. Baina errealitatean, birusa sekuentziatu eta 66 egunera, txerto batek ez zion kalterik egin boluntario bati. 16 hilabete geroago 2.600 milioi dosi administratu dira. Ez dira nahikoak, baina "historian inoiz ez da horrelako txertaketa prozesurik hasi, horrek dakartzan arazo guztiekin".
Apaltasunaren ikasgaia
Akats asko egin dira, baina arazoa da jakitea ea gaizki aztertutako informazio batetik abiatuta sortu den edo momentuan geneukan informazioa ote zen.
Belaontzi estropada batekin paralelismoa eginez, Antoni Trilla epidemiologoak gogoratu du birusa aurretik doala bere aldaerekin. Eta txertoekin batera guk bere atzetik nabigatzen dugula. Harrapatu dezakegu, baina ez zailtasunik gabe. Kutsatze gehiago espero ditugu, batez ere gazteen artean, baina osasun-sistema ez da kolapsatuko, populazio ahulenaren gehiengoa txertatuta dagoelako.
Baina Antoni Trillak esan zuen inor ez dela seguru egongo denok seguru egon arte. Mundu eta osasun bakarrak ditugu. Animalien eta planetako pertsona guztien osasuna zaindu behar dugu, txertatuta ez dagoen munduko eremu bat aldaera berrien gune izaten baita.
Zuhurtzia eta elkartasuna
Bitartean, zuhurtzia, pazientzia, patxada eta, batez ere, elkartasuna. Erantzukizun pribatua eta erantzukizun partekatuak.
“Munduko zomorrorik kaltegarriena gizakiak gara. Inork ez du lortu gu botatzea, XIV. mendeko izurri beltza, 1918ko gripea eta kolera jasan ditugu. Oso zaila da guri irabaztea. Oraingoan ere gauza bera gertatuko dela uste dut”. Antoni Trillaren ustez, "Gerta daitekeen okerrena bizitakoa ahaztea da. Dena ondo aztertuz hobetzen saiatu behar dugu. Kritikoak izan behar dugu prestatzeko, eta pandemia honetatik eta etorkizunekoetatik ateratzeko”.
Artikulu Zientifikoak
Pandemiak makina bat artikulu zientifiko ekarri ditu - 160.000 -. Horien artean, batzuek iruzurrak sartu zituzten biomedikuntzako argitalpen ospetsuenetan, hidroxiklorokinari dagokionez. Baina Antoni Trillak beste aurrerapen pragmatiko batzuk ere aipatu zituen. Aurrerapen horiek milaka datuetan oinarrituta daude, benetako pazienteengan egindako tratamenduen ondorioak komunean jartzean sortutakoak. Britainia Handiko Recovery eta OMEren Solidarity Trial saiakeren bidez, dexametasonaren ontasuna frogatu zuten.