Pasado, presente y futuro del pactismo. Historia y política más allá del mito

Eka. 24 - 25. Eka, 2024 Kod. F03-24

Azalpena

Este Curso de Verano estudiará la idea y la práctica del pactismo como forma política a través del tiempo, desde la Edad Media hasta desentrañar sus ecos en el pensamiento político de las distintas épocas llegan al presente.

Helburuak

Analizaremos las características más propias de esta cultura del pacto que marca la identidad jurídico política del país en distintos momentos de la historia.

Se buscará una lectura de actualidad del pactismo para identificar algunas de sus señas distintivas y, acaso, su potencialidad presente y futura.

Jarduera nori zuzenduta

  • Publiko orokorra
  • Unibertsitateko ikaslea
  • Unibertsitarioak ez diren ikasleak
  • Profesionalak
  • Junteros y funcionarios de la Casa de Juntas y de la Diputación.

Lankidetza

  • Juntas Generales de Bizkaia

Programa

2024-06-24

 

Casa de Juntas, sala de las vidrieras

09:00 - 09:15

“Inauguración presidenta Juntas y rectora UPV“

  • Ana Otadui | Juntas Generales de Bizaia - Presidenta
  • Itziar Alkorta Idiakez | UIK - Directora
 

Jardueraren zuzendaritzaren aurkezpena

  • Mikel Mancisidor de la Fuente
  • Itziar Lizeaga Romero | Juntas Generales - Letrada
09:15 - 10:15

“Facetas del pactismo y de su evolución en la doctrina jurídica y política, en el contexto ibérico y europeo “

  • Jon Arrieta | UPV/EHU
10:15 - 11:15

“El pactismo en Bizkaia y el Fuero Viejo“

  • Gregorio Javier Monreal Cia | Universidad Pública de Navarra - Catedrático de Historia del Derecho
11:15 - 11:30

Pausa café

11:30 - 12:30

“Del consenso a la ruptura. El pactismo como garante del orden interno en las provincias vascas (1718-1839)“

  • Andoni Artola Renedo | UPV - Profesor
12:30 - 14:00

Mahai ingurua: “Pactismo, derechos históricos en la constitución y el pacto foral intracomunitario: Las Juntas Generales restablecidas y actualizadas en el marco del Estatuto de Gernika“

  • Itziar Lizeaga Romero | Juntas Generales - Letrada
  • José Luis Aurtenetxe | Letrado mayor de Juntas Generales (1984-2017)
  • Alex Saiz Arnaiz | Universitat Pompeu Fabra (UPF) - Catedrático
16:00 - 16:30

“Biblioteca de Casa de Juntas: Presentación ejemplar De Pactis 1528 y presentación de la edición crítica de De Pactis (2024)“

  • Ana Otadui | Juntas Generales de Bizaia - Presidenta
  • Maite Barruetabeña Zenekorta | IVAP - Directora
  • Roldan Jimeno | Iura Vasconiae - Presidente
  • Juan José Álvarez Rubio | Globernance
  • Representante de Gobernanza | Gobierno Vasco/Eusko Jaurlaritza
16:30 - 17:15

“La recepción del De pactis en la literatura jurídica de los reinos peninsulares“

  • Javier Garcia | UPV/EHU
17:15 - 18:30

“Análisis estilístico y lingüístico del De Pactis de Fortún García de Ercilla“

  • Peru Amorrortu Barrenetxea | Historiador y filólogo, traductor de la obra
18:30 - 19:15

“Las ediciones del De Pactis (1514-2024). El Pacto, el poder del monarca y la fidelidad a la palabra en Fortún García“

  • Mikel Mancisidor de la Fuente
19:15 - 20:00

Txakoli cortesía de Juntas Generales

2024-06-25

 

Casa de Juntas – Museo Euskal Herria, sala de las vidrieras

09:00 - 09:45

“El pactismo del reino de Aragón: de su primera formulación (s.XV) a su adaptación a los discursos constitucionales contemporáneos “

  • Jesús Morales | Universidad de Zaragoza
09:45 - 10:30

“Pactismo y momentos constitucionales“

  • Xavier Gil | Universitat de Barcelona
10:30 - 11:00

“Debate dirigido por“

  • Jon Arrieta | UPV/EHU
11:00 - 11:30

Pausa café

11:30 - 12:30

“El pactismo contemporáneo 1978-2023“

  • Josu Erkoreka
12:30 - 12:45

Traslado al contiguo Museo Euskal Herria

12:45 - 13:45

“El pactismo, la foralidad y el patrimonio material“

  • Leire Irazabal Basabe | Museo Euskal Herria - Directora
13:45 - 14:00

Itxiera

    Conclusiones/agradecimientos

    • Mikel Mancisidor de la Fuente
    • Itziar Lizeaga Romero | Juntas Generales - Letrada

    Zuzendariak

    Mikel Mancisidor de la Fuente

    Universidad de Deusto

    Mikel Mancisidor Zuzenbidean lizentziatua da, Nazioarteko Harremanetan eta Diplomazian doktorea eta historioan doctorea. NBEko DESC Batzordeko Zientzia eta Giza Eskubideei buruzko Iruzkin Orokorraren errelatore izan da (batzorde horretako kide da 2013tik). Nazioarteko Zuzenbideko eta Giza Eskubideen Nazioarteko Zuzenbideko irakaslea izan da Deustun, American Universityn eta René Cassin Institutuan. 2013ko Eskubideen Urrezko Domina eta 202ko Eusko Ikaskuntza - Euskadiko Kutxa Humanitate Saria ditu.

    Itziar Lizeaga Romero

    Bizkaiko Batzar Nagusiak

    Hizlariak

    Juan José Álvarez Rubio

    UPV/EHU, Catedrático Derecho internacional privado

    Juan José Álvarez Rubio EHUko Nazioarteko Zuzenbide Pribatuko katedraduna da, eta Globernance (Gobernantza Demokratikorako Institutua) erakundearen sortzaileetako bat eta idazkaria. Europako Mugimenduaren Euskal Kontseiluko (Eurobask/CVME) idazkari nagusia izan zen (2003-2012 maiatza), eta, gaur egun, Europako Batzordearen (Justizia, Askatasun eta Segurtasuneko Zuzendaritza Nagusia) aditu gisa jarraitzen du lanean, 2007ko abenduaren 17an, Justizia Zibilaren, mugen, datu pertsonalen babesaren eta segurtasun-esparruetan. Bere ikerketa-lerroen ardatza migrazio-zuzenbidea eta nazioarteko zuzenbide pribatua, itsas zuzenbidea, nazioarteko merkataritzaren zuzenbidea eta giza eskubideak, Europako zuzenbidea eta barne-gatazkei lotutako eremuak dira. Argitalpen zientifiko askoren egilea da, eta IP gisa zuzentzen du UPV/EHUko Nazioarteko Zuzenbideko talde kontsolidatua. 2015ean Eusko-ikaskuntza-Laboral Kutxaren Humanitate, Kultura, Arte eta Gizarte Zientzien Saria jaso zuen.

    Peru Amorrortu Barrenetxea

    Jon Arrieta

    Andoni Artola Renedo

    José Luis Aurtenetxe

    Maite Barruetabeña Zenekorta

    IVAP

    Josu Erkoreka

    Javier Garcia

    Xavier Gil

    Representante de Gobernanza

    Leire Irazabal Basabe

    BizkaiKOA

    Leire Irazabal Basabe (Gernika-Lumo 1975) Artearen Historian lizentziatua (UPV-EHU); Museoetan masterra: Hezkuntza eta Komunikazioa (Zaragozako Unibertsitatea). Sopuertako Enkarterrietako Museoko hezkuntza eta komunikazio saileko arduraduna (2003-2006); Gernika-Lumoko Euskal Herria Museoko teknikaria (2006-2018) eta Bermeoko Arrantzaleen Museoko teknikaria (2014-2018), bi museoetako hezkuntza eta komunikazio arloko arduraduna izanik. Komunikazio arloko teknikaria BizkaiKOAn (2019-2021). Gaur egun Gernika-Lumoko Euskal Herria Museoko zuzendari teknikoa da.

    Roldan Jimeno

    Gregorio Javier Monreal Cia

    particular

    Gregorio Monreal Zia (Etaiu, 1942). Zuzenbidean lizentziaduna eta Ekonomian diplomaduna, Deustuko Unibertsitatean. Zuzenbidean doktore, Madrilgo Unibertsitate Konplutentsean. Unibertsitate ugaritan izan da irakasle: Deustuko Unibertsitatean (1967-1968/1971-1972); Valladolideko Unibertsitatean (1972-1976); Extremadurako Unibertsitatean (1976-1977); Madrilgo Unibertsitate Konplutentsean (1977-1978); Euskal Herriko Unibertsitatean (1978-1995), eta Nafarroako Unibertsitate Publikoan, 1995etik. Visiting scholar, Renoko eta Berkeleyko unibertsitateetan (1985-1986). Eusko Ikaskuntzako presidentea (1992-1996); Nazioarteko Eusko Ikaskuntzen Aldizkariaren, RIEV, zuzendaria (1997-2005); Euskal Herriko Zuzenbide Historikoa eta Autonomikoa Aztertzeko Fundazioko zuzendari zientifikoa, 2003tik. EHUko Bizkaiko Campuseko errektoreorde (1979-1980); aipatu unibertsitateko errektore (1981-1984/1984-1985). Baditu eginak berrogeita hamar bat argitalpen: Euskal Herriko iturri eta erakunde historiko-juridikoez; foraltasunaren krisiaz; euskal pentsamendu politiko tradizionalaren historiaz, eta unibertsitate-erakundearen iraganeko eta oraingo arazoez, Euskal Herrian bereziki. Monreal jauna Euskadi Saria (2013).

    Jesús Morales

    Ana Otadui

    Alex Saiz Arnaiz

    Universitat Pompeu Fabra, Catedrático de Universidad

    Licenciado en Derecho por la Universidad de Deusto. Doctor en Derecho por la Universidad del País Vasco. Desde septiembre del año 2006 es Catedrático de Derecho Constitucional de la Universitat Pompeu Fabra (UPF, Barcelona). Entre los años 2000 y 2006 fue Letrado del Consejo General del Poder Judicial en la Escuela Judicial. Catedrático Jean Monnet de Derecho Constitucional Europeo (2007-2010; 2016-2019; 2021-2024) Premio de Investigación “Rafael Martínez Emperador”, del Consejo General del Poder Judicial, 1998. Premio de Investigación “Francisco Tomás y Valiente”, del Tribunal Constitucional y del Centro de Estudios Políticos y Constitucionales, 2017. Autor de cinco monografìas y noventa articulos de revista y capitulos de libro. Co-director de los Comentarios a la Constituciòn Espanola (Ed. Tirant lo Blanch 2018) Juez “ad hoc” del Tribunal Europeo de Derechos Humanos (junio 2008-enero 2015). Miembro del Consejo de Administración de la Agencia de Derechos Fundamentales de la Unión Europea (julio 2015-julio 2020).

    Matrikula prezioak

    Aurrez aurre2024-06-24 arte
    20,00 EUR
    10,00 EUR

    Kokalekua

    Gernikako Batzar Etxea

    Allende Salazar Kalea, s/n, 48300 Gernika-Lumo

    Bizkaia

    43°18′47″N,2°40′47″O

    Gernikako Batzar Etxea

    Allende Salazar Kalea, s/n, 48300 Gernika-Lumo

    Bizkaia

    Sustainable development goals

    2030 Agenda da nazioarteko garapenerako agenda berria. Nazio Batuen Erakundeak onartu zuen 2015eko irailean eta giza garapen jasangarriaren aldeko tresna eraginkorra izan nahi du planeta osoan. Haren zutabe nagusiak dira pobrezia errotik desagerraraztea, zaurgarritasunak eta desberdintasunak urritzea, eta jasangarritasuna bultzatzea. Aukera paregabea eskaintzen du mundua 2030. urtea baino lehen aldatzeko eta pertsona guztien giza eskubideak bermatzeko.

    Garapen jasangarrirako helburuak

    16 - Bakea, justizia eta instituzio sendoak

    Garapen jasangarrirako gizarte baketsu eta inklusiboak sustatzea, guztientzako justiziarako sarbidea erraztea eta maila guztietan kontuak ematen dituzten erakunde eraginkorrak eta inklusiboak eraikitzea. Gai gakoak: indarkeria, tratu txarrak eta esplotazioa txikitzea, zuzenbide estatua, justizia eskuratzeko berdintasuna, ustelkeria eta eroskeria murriztea, erakunde eraginkorrak eta gardenak, parte-hartzea, informazioa eskuratzea, oinarrizko askatasunak babestea.

    Informazio gehiago
    16 - Bakea, justizia eta erakunde sendoak