Salud: alimentación, actividad física, descanso, microbioma y reprogramación de hábitos

Demagun taburete bat dugula. Hiru hanka eta hanka horiek txertatzen diren oinarri bat ditu.

Imajina dezagun orain gure osasuna taburete horretan oinarritzen dela. Hiru hankak dira elikadura, ariketa fisikoa eta atsedena.

Elikadura ohitura “normalak” dira osasun arazo gehien ekartzen dizkigutenak.

Ariketa fisikoari dagokionez, OMEk 18-64 urteko pertsona helduei gomendatzen die intentsitate ertaineko jarduera fisiko aerobikoa egiteko astean 150 minutuz gutxienez, edo intentsitate handiko jarduera fisiko aerobikoa astean 75 minutuz, edota intentsitate ertaineko eta handiko jarduera konbinazio baliokidea. OMEren estatistikek diotenez, “lau helduetatik batek eta bost nerabeetatik lauk ez dute nahikoa ariketa fisikorik egiten”.

Ez dugu pentsatu behar ariketa fisikoaren emaitza bakarra estetikoa dela. Giharren garapen faltak osteoporosia areagotu eta, besteak beste, immunitate sistema eta sistema kardiobaskularra ahultzen ditu.

Atsedenari dagokionez, ez dira gauza bera lo egitea eta atseden hartzea. Bi hitzetan esateko, ez badugu ondo atseden hartzen, gure gorputzak ez du ondo funtzionatzen. Gainera, atseden faltak estresa sortzen du, eta okerrago elikatzen hasten gara. Garrantzitsua da ondo atseden hartzeko pautak ezagutzea.

Azkenik, taburetearen hiru hankak txertatzen diren pieza dugu: “eserlekua”. Pieza horrek hiru hankak orekatzeko gure gaitasuna irudikatzen du. Ohitura osasuntsuak eman behar dizkiogu, prestakuntza. Eguneroko bizitzari ekiteko gure moduak eta eskuratutako programazioak asko zailtzen digute ohiturak aldatzeko aukera. Borondatearen indar hutsez, aldatzeko helburuak jartzen dizkiogu gure buruari, baina kanpokoa aldatzeko modu horren ondorioz, aurreko ohiturara itzultzen gara denbora gutxian. Egiazki aldatu nahi badugu, barrutik egin behar dugu. Jakin behar dugu nola hartu ohitura berriak. Ohiturak erreprogramatu behar ditugu gure osasun eta bizitza helburuak betetzeko.

Mendebaldeko herrialdeetako XXI. mendeko elikadura ereduak epidemia bat sortu du, kalkuluen arabera % 60ko intzidentzia ere izango duena.

Obesitateak gaixotasunak izateko arrisku handiagoa dakar. Frogatuta dago pertsona lodiek arrisku handia dutela osasun arazoak izateko: besteak beste, depresioa, bihotzeko gaixotasunak, iktusa, artrosia, tumoreak eta 2 motako diabetesa (azken 25 urteetan laukoiztu egin dena).

Sedentarismoak, ariketa fisikorik ezak eta atseden ohitura txarrek ere obesitatea sortzen dute.

Obesitateak kalte egiten die ere immunitate sistemaren osagaiei eta haien funtzioei, ehun adiposoa ez dutelako eratzen gantza gordetzea eginkizun duten zelulek soilik: prozesu fisiologikoen erregulazioan esku hartzen duen ehun bat da, eta prozesu horien artean daude immunitatea eta hantura.

Hantura da “sendatzea” ahalbidetzen duen erantzun immunearen parte bat, agente infekzioso, agente fisiko edo estres metaboliko batek eginiko kalte baten ondoren. Hantura desagertzen ez denean, hura eragin duen kausak jarraitzen duelako (hala nola obesitateak), kronifikatu egin daiteke hantura prozesua.

Hanturaren kronifikazioa arrisku faktore bat da sindrome metabolikoarentzat, 2 motako diabetesa eta gaixotasun kardiobaskularrak sortzen lagun dezakeena.

Harreman bat dago gure egungo elikaduraren eta gaixotasun autoimmuneen bilakaeraren artean.

Digestio aparatuaren mukosa agente patogenoen sarrera atea da. Orokorrean, immunitate sistema arduratzen da agente horiek neutralizatzeaz, baina immunitate sistemak alterazio bat jasan duenean eta nahasten dituenean bere zelula egiturak eta ehunak beste egitura eta zelula batzuekin, eraso egiten die. Hori gertatzen denean, gaixotasun autoimmuneak sortzen dira.

Esan genezake eragin ikaragarria dutela gure osasunean elikadura ohiturek, gure genetikak (gureak eta gure mikrobiomarenak) eta atseden hartzeko eta suspertzeko gure moduak.

Nahi dituzun botika guztiak edo osagarriak har ditzakezu zure gaitzak “kontrolatzeko”, baina ohiturak aldatzen ez badituzu “partxe” horien esklabo izango zara bizitza osoan.

Guztiz lotuta daude zure bizi estiloa eta zure osasun fisiko eta mentala. Uda ikastaro honek aldaketa bat proposatzen dizu, alor honetan egin diren azken urrats zientifikoei buruzko informazioa emateaz gainera.

Denboran iraun nahi duen aldaketa orok barrutik eginiko aldaketa izan behar du.

Ikastaro honek aldatu egingo du pentsatzeko eta jarduteko modua, barneratuta ditugun ohitura eta pentsamenduei dagokienez.